De Nederlandse economie krimpt fors in het eerste kwartaal ten opzichte van de laatste drie maanden van 2013. Daarmee presteren we slechter dan Frankrijk, dat de zieke man van Europa zou zijn. Arne Petimezas van AFS praat je bij.

1. Aegon is vanochtend koploper in de AEX nadat de verzekeraar meevallende kwartaalcijfers bekendmaakte. Afgelopen kwartaal steeg de nettowinst van 224 naar 392 miljoen euro. Aegon verkocht meer annuïteiten en pensioenen in de VS, leed kleinere verliezen op hedges en boekte hogere beleggingsopbrengsten. En dan was er ook nog een flinke boekwinst op een enkele aandelenbelegging in Nederland.

2. Too big to fail is alive and kicking, volgens oud-Fed voorzitter Alan Greenspan, ondanks dat er door de kredietcrisis een berg aan nieuwe wetgeving is gekomen die banken veiliger moet maken en het mogelijk moet maken complexe grootbanken af te wikkelen. Greenspan zei woensdag tijdens een congres in Washington dat de Amerikaanse grootbank JPMorganChase gelijk is aan de hypotheekfinancieringsinstellingen Fannie Mae en Freddy Mac, die in staatshanden zijn. “JPMorgan is een Fannie Mae-, Freddie Mac-achtige instelling, omdat zij inderdaad too big to fail zijn, en ze op belastinggeld kunnen rekenen om ze overeind te houden”, zei Greenspan volgens persbureau Bloomberg. Greenspan zei ook dat om die reden de verplichtingen van too big to fail-banken voor een deel moet worden opgeteld bij de staatsschuld.

3. Oekraïne kan bijna zo goedkoop lenen als Italië en Spanje, die dit jaar de leenkosten hebben zien dalen naar het laagste niveau ooit dankzij de Draghi-put. Woensdag gaf Oekraine een euro-obligatie met een looptijd van 5 jaar uit die gegarandeerd wordt door de Amerikaanse belastingbetaler. De effectieve rente bedroeg 1,84 procent. Ter vergelijking: de Italiaanse 5-jaars rente staat op 1,65 procent en de Spaanse op 1,53 procent.

4. Vanochtend sijpelen de groeicijfers voor de eurozone voor het eerste kwartaal een voor binnen. Frankrijk stelde teleur, want de economie stagneerde in het eerste kwartaal met nulgroei vanwege een daling van de bedrijfsinvesteringen en consumentenuitgaven. Dat de economie niet kromp kwam doordat er sprake was van voorradenopbouw van bedrijven en overheidsuitgaven stegen, wat niet erg duurzaam is. Daarnaast kromp de Italiaanse economie met 0,1 procent, terwijl er gerekend was op groei van 0,1 procent.

5. De Duitse economie groeide in het eerste kwartaal sterker met 0,8 procent ten opzichte van het vierde kwartaal. Dat was het sterkste groeitempo sinds begin 2011 en bovendien overtrof het de consensusverwachting van 0,7 procent. Volgens het Duitse statistiekbureau werd de groei gedreven door de binnenlandse vraag en niet de handelsbalans, want voor de verandering groeide de import namelijk sterker dan de export.

6. De Nederlandse economie kromp in het eerste kwartaal met een hele forse 1,4 procent dankzij de milde winter, waardoor het verbruik van aardgas sterk daalde. Er was overigens gerekend op nulgroei. En daardoor zijn we weer terug bij af en is het herstel van het afgelopen half jaar teniet gedaan. In de onderstaande grafiek is de kwartaal-op-kwartaal-groei van de acht grootste economieën in de eurozone geïndexeerd, waarbij het kwartaal waarin de crisis begon (Q4 2007) op 100 wordt gezet.

gdp

En daaruit blijkt dat de Nederlandse economie het zeer slecht heeft gedaan (maar niet zo slecht als Finland, Italië en Spanje), want de economie is nog meer dan drie procentpunt kleiner dan voor de crisis. Dat komt bijna geheel voor rekening van de binnenlandse vraag, die ineengeschrompeld is als gevolg van de torenhoge schulden van huishoudens. De Nederlandse export heeft het goed gedaan en politici die het tegendeel beweren en claimen dat wij aan onze concurrentiepositie moeten werken, komen met het verkeerde medicijn aanzetten. Pas als het probleem van de huishoudschulden wordt aangepakt in de vorm van schuldsanering, hogere lonen en meer werkgelegenheid, zal de Nederlandse economie weer de oude zijn.

7. Het beste dat over de Nederlandse arbeidsmarktcijfers voor april kan worden gezegd is dat ze wat minder slecht zijn dan in de voorgaande maanden. De werkloosheid steeg met 3.000 personen ten opzichte van maart. In december, januari en februari ging het veel harder. Toen kwamen er maandelijks nog ruim 10.000 werklozen bijkwamen. De maand-op-maand-cijfers zijn echter zeer volatiel, en als we uitzoomen en naar de trend kijken, dan wordt het duidelijk dat de economie sinds de zomer, toen de groei positief werd, te zwak was om de arbeidsmarkt überhaupt te stabiliseren. De groeivooruitzichten voor de economie zijn matig en daarom zal herstel van de arbeidsmarkt voorlopig nog uitblijven.

8. De groei van de Japanse economie trok aan van 0,1 procent in het vierde kwartaal naar 1,5 procent in het eerste kwartaal, het sterkste groeitempo sinds het najaar van 2011. Dat was overigens ruim boven de marktverwachting van 1,0 procent groei, maar toch reageerden Japanse aandelen vanochtend met verliezen. Dat komt omdat de groei kunstmatig gesteund werd doordat bedrijven en huishoudens bestedingen naar voren haalden in aanloop naar de btw-verhoging van 1 april. Markten zijn vooruitkijkend, en het ziet er wat een minder rooskleurig uit voor de Japanse economie. Vorige maand daalde het consumentenvertrouwen naar het laagste niveau sinds augustus 2011 en de vooruitzichten die Japanse bedrijven de afgelopen weken hebben uitgesproken zijn voorzichtig tot pessimistisch. Dat laatste heeft er voor gezorgd dat de Japanse Nikkei tot de slechtst presterende aandelenindexen dit jaar hoort.

9. Europese aandelenbeurzen kunnen vanochtend geen richting kiezen. En ook de obligatiemarkt is ditmaal rustig na de stevige rally van woensdag. Er is geen thema dat de markt beheerst, en mogelijk zijn beleggers aan het dubben over hoe de verwachte monetaire verruiming door de ECB er volgende maand uit kan zien.

10. Uit Amerika komen ook nog een rits macrocijfers, waaronder de industriële productie. Die cijfers moeten bevestigen dat de Amerikaanse economie aan het aansterken is in het tweede kwartaal nadat er waarschijnlijk in het eerste kwartaal voor het eerst sinds 2009 sprake was van krimp vanwege het extreem koude winterweer.

Arne Petimezas is analist bij financiële dienstverlener AFS Group. Deze bijdrage is niet bedoeld als advies tot het doen van individuele beleggingen.

Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl